Styczniowa lekcja miesiąca Filmoteki Szkolnej w II LO w Krasnymstawie – Film wobec innych sztuk

Uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. C. K. Norwida w Krasnymstawie w styczniu po raz kolejny uczestniczyli w lekcji miesiąca zaproponowanej przez Filmotekę Szkolną. Warsztaty dla uczniów poprzedziło webinarium Filmoteki Szkolnej dla nauczycieli, dotyczące lekcji nr 41, które odbyło się 5 stycznia 2023 r. Spotkanie on-line prowadził Konrad Pronobis, absolwent filmoznawstwa w Instytucie Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 2016 roku związany z programem Filmoteka Szkolna jako wędrujący filmoznawca, w ramach którego prowadzi warsztaty dla uczniów i nauczycieli oraz realizuje opracowania filmoznawcze polskich filmów wchodzących w skład pakietu Filmoteki Szkolnej. 31 stycznia i 2 lutego 2023 r. w Pracowni Filmoteki Szkolnej w II LO odbyły się zajęcia z edukacji filmowej dla kl. II A i III A, poświęcone zagadnieniu: film wobec innych sztuk. Na tych lekcjach przeanalizowane zostały materiały zamieszczone na stronie Filmoteki Szkolnej, dotyczące filmów zaproponowanych do analizy i interpretacji w styczniu. Uczniowie obejrzeli fragmenty filmów „Wesele” Andrzeja Wajdy i „Muzykanci” Kazimierza Karabasza oraz fragmenty wykładu prof. Barbary Gizy nt. Inspiracje literackie w filmie „Wesele” A. Wajdy. Materiałem pomocniczym, z którego korzystano na zajęciach, były scenariusze: Orkiestra dęta i instrumenty dęte ukazane w filmie „Muzykanci” Kazimierza Karabasza (opracowanie: Krzysztof Gerus) i „A sen miałam, choć nie spałam”, czyli o polskich czarach w filmie „Wesele” Andrzeja Wajdy (opracowanie: Mariusz Widawski). Uczniowie przeanalizowali także zagadnienia do dyskusji znajdujące się na stronie Filmoteki Szkolnej.

Na pewno jeszcze niejednokrotnie wrócimy do lekcji nr 41, ponieważ zawiera ona temat ściśle łączący się z literaturą. Na języku polskim często omawiamy zagadnienia związane z kontekstami kulturowymi, a adaptacje filmowe są tego najlepszym przykładem.

Tekst i zdjęcia: Ewa Magdziarz – opiekun MDKF „Iluzjon”

Relacja z lekcji nr 41 w ZSP Żabno

W ramach lekcji edukacji filmowej bazując na materiałach z lekcji 41 przy współpracy z nauczycielem języka polskiego zrealizowałam lekcje wykorzystując materiały dotyczące “Wesela” w reżyserii Andrzeja Wajdy,
a w II-ej klasie szkoły branżowej lekcję o “Orkiestrach dętych i instrumentach dętych ukazanych w filmie “Muzykanci” Kazimierza Karabasza”.

Agata Wajda-Tylek

Film wobec innych sztuk w LO Nr I im. St. Staszica w Ostrowcu Świętokrzyskim

Lekcje w wokół tematu Film wobec innych sztuk, zrealizowane zostały w oparciu o trzy filmy Andrzeja Wajdy: „Wesele”, „Popiół i diament” oraz film Krzysztofa Kieślowskiego „Dekalog I”.

Film często posługuje się materiałem innych sztuk, a przejawia szczególnie silne nawiązania do malarstwa (często porównuje się przecież kadry filmowe z obrazami).

Malarskie aluzje odnajdziemy już w „Popiele i diamencie”, zaś prawdziwym filmowym albumem polskiego malarstwa jest „Wesele”. Film maluje polską wieś, przypominając obrazy Wyczółkowskiego, Gierymskiego, Tetmajera i samego Wyspiańskiego. Wajda nie tylko przenosił na ekran literaturę Wyspiańskiego, ale też przywoływał jego obrazy. Uczniowie dość szybko ustalili (na lekcję przygotowano prezentację na temat malarstwa Wyspiańskiego), że „filmowe druhny” miały złotopomarańczowe wstążki podobne do tych z portretu „Elizy Pareńskiej” Wyspiańskiego. Ewa Ziętek i Daniel Olbrychski za sprawą kostiumu i charakteryzacji wystylizowani zostali na bohaterów jego „Autoportretu z żoną”. Nieprzypadkowo wąs Marka Walczewskiego (filmowy Gospodarz) w „Weselu” podkręcono tak, by aktor przypominał bohatera „Autoportretu w zbroi”.

Uczniowie klasy czwartej zauważyli również, jak mocno nawiązuje do malarstwa Wyspiańskiego film z 1958 roku „Popiół i diament”, który także kończy się „chocholim tańcem”, tyle że w bardziej współczesnych realiach. Film Wajdy posłużył ponadto do zaprezentowania historii na temat powojennych przemian. Niesamowitą „frajdę” sprawiło uczniom interpretowanie „legendarnych/symbolicznych scen”. Mnóstwo w obu filmach jest symboliki – uczniowie zauważyli, że symbolikę „Wesela” połączyć można z dziełami plastycznymi Jacka Malczewskiego, zaś „Popiołu i diamentu” z obrazami Andrzeja Wróblewskiego („Rozstrzelanie”) i Ferdynada Ruszczyca „Ziemia”.

W klasie drugie analizie poddano film Krzysztofa Kieślowskiego „Dekalog I”. Uczniowie podzieleni na grupy interpretowali hasła, np. gołąb, oko Boga, ojciec, dziecko, krzyż, do których dopasowano materiał ikonograficzny (kadry z filmu). W ćwiczeniu chodziło o to, aby uczniowie skojarzyli ze sobą materiał ilustracyjny i odczytali w kontekście filmu jego symboliczną treść. Mogli dodatkowo skorzystać ze „Słownika symboli” W. Kopalińskiego lub wyszukiwarki internetowej.

Po zakończeniu ćwiczeń uczniowie stwierdzili, że pytania egzystencjalne nie ulegają dezaktualizacji. Zmieniają się tylko konteksty, wobec których człowiek staje przed koniecznością odpowiedzi na kwestie fundamentalne – istotne z jego perspektywy w danym momencie.

PS Uzupełnieniem lekcji filmowej były warsztaty w Biurze Wystaw Artystycznych

Wojciech Szymański
koordynator działań edukacyjno-filmowych; nauczyciel języka polskiego
w LO Nr I im. St. Staszica w Ostrowcu Świętokrzyskim

Sprawozdanie ze styczniowej lekcji w programie Filmoteka Szkolna

W dniu 13 stycznia uczniowie klasy VIII b Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego, w ramach zajęć rozwijających zainteresowania, obejrzeli film Muzykanci w reżyserii Kazimierza Karabasza z 1960 r.

Na początku lekcji uczniowie zdefiniowali pojęcie orkiestry dętej, wymienili znane im instrumenty z tej kategorii i obejrzeli fragment koncertu orkiestry w filharmonii. Następnie nauczyciel przedstawił styczniowy film, podając krótkie informacje o reżyserze i okolicznościach powstania obrazu. Pytaniem kluczowym było: Jak pasja, hobby wpływa na życie zwykłego człowieka? Uczniowie zastanawiali się, jak w rutynie codzienności, w starszym już wieku, można swój wolny czas poświęcać próbom orkiestry? Kiedy jest się tylko jednym z członków i trzeba podporządkować się dyrygentowi? Rozpoczęła się dyskusja, podczas której padły pytania: Czy tak potrafiłbyś/potrafiłabyś? Czy internet i wszelkie związanie z nim zajęcia, wygrałyby z inną formą spędzania wolnego czasu? Jak czasochłonne hobby wpływa na człowieka? Uczniowie podsumowali zajęcia stwierdzeniem, że trudno im sobie wyobrazić na tym etapie życia takie poświęcenie, ale w przyszłości … Kto wie.

Klasa VIII b pracowała wg scenariusza Filmoteki Szkolnej z lekcji 41 Film wobec innych sztuk.

Koordynator: Monika Kiper

Relacja z lekcji filmowej w SP im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach

27 stycznia 2023 r. uczniowie klasy VI b Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach zrealizowali kolejny punkt projektu Filmoteki szkolnej, zapoznając się z dziełem w reż. Kazimierza Karabasza pt. “Muzykanci”. Projekcję filmu poprzedziły rozmowa na temat orkiestry symfonicznej, rodzajów instrumentów dętych oraz wysłuchanie przykładowych nagrań kilku instrumentów. Uczniowie podzielili się także swoimi doświadczeniami związanymi ze światem muzyki. Po obejrzeniu filmu szóstoklasiści swobodnie wypowiadali się na temat swoich wrażeń, odpowiadając na pytania zawarte w scenariuszu zajęć przygotowanym przez Filmotekę szkolną. Spotkanie zakończyła krótka dyskusja związana z rolą amatorskich orkiestr dętych we współczesnym świecie. Wnioski młodzieży – zaskakujące!

Justyna Ramiączek

Film wobec innych sztuk – relacja z warsztatów filmoznawczych w Szkole Podstawowej nr 3

W kolejnej odsłonie warsztatów filmoznawczych ósmoklasiści zajęli się zagadnieniem dotyczącym filmu wobec innych sztuk. Podstawą ich analizy były fragmenty utworu literackiego Jana Brzechwy ,,Przygody rycerza Szaławiły” z 1948 roku oraz filmu animowanego pod tym samym tytułem w reżyserii wybitnego animatora Edwarda Sturlisa. Na początku zajęć uczniowie zdefiniowali pojęcia: ,,szaławiła” i ,,banialuka”. Następnie przeczytaliśmy fragmenty tekstu Jana Brzechwy. Ósmoklasiści byli zachwyceni rymowaną opowieścią o rycerzu chwalipięcie, zwrócili uwagę na bogaty i ciekawy język utworu. Później obejrzeliśmy fragmenty animacji Sturlisa i przypomnieliśmy sobie, już wcześniej omówione, techniki animacji. Analizowaliśmy kolejne obrazy filmowe, dźwięk i muzykę w odniesieniu do tekstu. Uczniowie wypowiedzieli się na temat barwnej polszczyzny w tekście Brzechwy, scenariusza animacji lalkowej i piosenek samego autora pierwowzoru. Wskazali różnice między tekstem literackim a jego adaptacją. Wykonaliśmy ćwiczenia słownikowe. Ósmoklasiści, zainspirowani tematem zajęć, postanowili napisać własną, krótką banialukę – bajkę o swoich nieprawdopodobnych przygodach.

Koordynator: Beata Kalota, Szkoła Podstawowa nr 3 im. Marynarzy Polskich w Kołobrzegu

Relacja z lekcji miesiąca w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Ślęzakach

Kolejne styczniowe zadanie z ramach działań z Filmoteki Szkolnej bardzo spodobało się moim uczniom. Podczas zajęć obejrzeli film Kazimierza Karabasza „Muzykanci”. Temat orkiestry instrumentów dętych przedstawiony w filmie jest bliski moim uczniom z uwagi na to, że w naszej szkole od lat działa zespół muzyczny. Część klasy gra w zespole , odnosząc przy tym duże sukcesy. Na pytanie: Co daje granie w zespole czy też orkiestrze? pojawiły się różnorodne odpowiedzi. Przede wszystkim przynależność do grup osób, mających te same lub podobne zainteresowanie. Granie w zespole jest też odskocznią od szkolnych obowiązków , podobnie jak dla bohaterów filmu , orkiestra stanowiła antidotum na szaro-smutną rzeczywistość. Podsumowaniem lekcji był przegląd znanych im instrumentów dętych i prezentacja gry na flecie przez uczniów oraz odsłuchanie utworu „Błekitna rapsodia” George’a Gershwina.

Danuta Boczula, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Ślęzakach

Relacja z realizacji lekcji miesiąca w XLII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej

Wybrałam dla klasy 1b film “Oj!, nie mogę się zatrzymać!” Praca z tym obrazem miała kilka etapów:

1. Aspekty, które rzucają się w oczy po projekcji filmu; Uczniowie wskazywali: scenografia, reakcja bohaterów, dźwięk i muzyka, czas trwania akcji , poklatkowa praca kamery, niestabilna kamera ( pomysły zapisywaliśmy na tablicy)
2. Uczniowie zostali podzieleni na grupy i pracowali z kartami pracy pobranymi ze scenariusza lekcji; przykładowe odpowiedzi: odgłosy natury: odgłosy zwierząt, chaos natury, szum drzew; odgłosy miasta: auta, chaos miasta, krzyki ludzi; cechy : wolność, spokój, przerwana sielanka, miasto: głośno, tłocznie, chaotycznie. z tych odgłosów grupa wyczuła tajemniczy, dynamiczny i trzymający w napięciu charakter. Operator kamery jest pod wpływem substancji psychoaktywnych, dźwięk nie zawsze zgrywał się z obrazem,
3. Fabuła i interpretacja; propozycje uczniów: czas, życie, śmierć, przemijanie, człowiek z lasu idzie do miasta, destrukcji podlega wszystko, co go spowalnia; kamera, obserwacja, wnikanie do wnętrza, KAMERA ŻYJE ŻYCIEM INNYCH
4. Próba zrobienia ilustracji do filmu, ( 3 pliki w załączniku).

Marta Czajkowska- Mechlińska, XLII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w Warszawie

Sprawozdanie z działań filmowych w LO dla Młodzieży Centrum Edukacji Mundurowej WSFIZ

10 grudnia 2022 r. opiekun grupy wziął udział w wydarzeniu, które miało miejsce w Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Była to projekcja filmu “Adam Strzembosz – Pierwszy Sędzia Rzeczypospolitej” wyreżyserowanego przez Bożenę Garus-Hockubę. W komentarzu do zaprezentowanego filmu Pani reżyser podała powody dla których podjęła się takiej tematyki tworząc w/w film. Następnie odbyła się rozmowa z udziałem profesora Adama Strzembosza i Stanisława Zakroczymskiego dotycząca praworządności jako wartości europejskiej. Jej moderatorem była Pani Bożena Garus-Hockuba.

Dwa pododdziały się w jednej z sal lekcyjnych spotkały
Film “Dowód tożsamości” Grynberga wspólnie obejrzały
Spostrzeżeniami oraz refleksjami ze sobą się wymieniły
Niektóre osoby do realizacji projektu filmowego się zgłosiły

Projekcja filmu “Dowód tożsamości” Mikołaja Grynberga stała się źródłem przemyśleń/refleksji dotyczących żydowskiej tożsamości oraz inspiracją do realizacji projektu filmowego “Śladami ełckich Żydów”.
20 grudnia 2022 r. szkolna grupa FANI KINA I FILMU wybrała się do Kina Planet Cinema w Ełku na film pt. “Avatar: Istota wody”. Członkowie grupy dostrzegli finezyjność oraz misterną pracę twórców filmu, dzięki którym widz może odbywać niezwykłą podróży w głąb błękitnego morza. Zaobserwowali również ogrom emocji na twarzach bohaterów, zwrócili szczególną uwagę na odwagę kobiet oraz na rodzinne więzi.
Wystawa “TOWARZYSTWO ZNIECHĘCENIA” zorganizowana w Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Stworzona przez polsko-ukraiński duet Martę Czyż i Yuriya Bileya, to nie tylko okazja do zobaczenia dwóch obrazów, na które patrzył tuż przed śmiercią Narutowicz, czy obejrzenia prac współczesnych artystów z Niemiec i Ukrainy ale również okazja do oglądnięcia filmu Jerzego Kawalerowicza z 1977 r. pt. “Śmierć prezydenta”. Filmu historycznego, bo opartego na autentycznych wydarzeniach z grudnia 1922 roku, a jakże ponadczasowego. Atmosfera tamtych czasów, oddana ze szczególną dokładnością przez Kawalerowicza, przypomina pod wieloma względami współczesną.
Warszawski spacer “Śladami Eugeniusza Bodo”, jaki odbył opiekun grupy, stał się inspiracją do jednego z jego działań z młodzieżą.
Polegało ono na tym, że każdy z członków szkolnej grupy filmowej miał obejrzeć jeden z trzynastu odcinków serialu “Bodo” (opiekun grupy również) i opracować 2-3 pytania quizowe.
Konkursowy quiz liczący 20 pytań został wspólnie opracowany i udostępniony kadetom 26 grudnia – w drugi dzień świąt – o godz. 20.00.
Nagroda rzeczowa dla zwycięzcy przypadła kadet Aleksandrze Krzywickiej i została przez nią odebrała 28 grudnia czyli w 123 rocznicę urodzin artysty. https://create.kahoot.it/details/9376568c-602d-4317-a69e-8bfa421ed45c
Koniec roku kalendarzowego, to czas na podsumowanie działań, jakie się odbyły w mijającym roku ale i też czas na refleksje oraz wnioski na przyszłość.
Szkolna grupa filmowa FANI KINA I FILMU postanowiła dokonać takiego podsumowania, co nie jest łatwe z uwagi na dużą liczbę działań.
Członkowie grupy wybrali jednak te działania, które najbardziej oddają charakter grupy i pokazują jej kierunek działań. Bez refleksji oraz wniosków się nie obyło ale niech one zostaną tajemnicą na krótką przyszłość.
https://www.facebook.com/100006931060885/videos/468223925490098?idorvanity=717011058471940

Michałowska Krystyna – nauczyciel, opiekun szkolnej grupy filmowej FANI KINA I FILMU w Liceum Ogólnokształcącym dla Młodzieży Centrum Edukacji Mundurowej WSFIZ Ełk im. mjr. Władysława Raginisa

Autorski film animowany – wybrani artyści polskiej animacji. Komiks i film (czyli o tak zwanym kinie komiksowym). Z jeszcze innej bajki, czyli Portret Don Juana Władysława Hasiora

Ludzie od zawsze marzyli, by ożywić tworzone przez siebie obrazy. Jeszcze przed epoką kina powstawały rozmaite urządzenia, które stwarzały wrażenie ruchu narysowanych postaci i zwierząt. Niektóre z nich działały na prostej zasadzie, jak np. taumatrop. Była to zabawka składająca się z dwóch rysunków, umieszczonych na przeciwległych stronach okrągłej tektury. Żeby zrozumieć film rysunkowy, trzeba poznać zasadę jego działania i tworzenia. Na zajęciach filmowych w klasie 2. uczniowie tworzyli, m.in. przy użyciu prostych technik różne animacje, ponadto poznawali „autorski film animowany” czyli film, w którym autor sam wymyśla historię, tworzy rysunki, scenografię, reżyseruje i animuje. W Polsce ten rodzaj filmu zapoczątkowała animacja Jana Lenicy i Waleriana Borowczyka pt. Był sobie raz… z 1957 r.

Wspólne ćwiczenia dotyczyły projektowania własnego bohatera filmu
animowanego (zdjęcia w załączniku). Ponadto uczniowie zaproponowali, aby lekcje rozwinąć o następujące tematy:

– Film animowany i jego miejsce w wielkiej rodzinie ruchomych obrazów. Idea i przeznaczenie filmu
– Animacja czyli co? Animacja w filmie
Ale to już materiał na kolejne spotkanie z filmem animowanym

Na zajęciach poruszono także następujące zagadnienia:

– Środki wyrazowe komiksu i filmu

– Uświadomienie tendencji komiksowych w filmie

– Intertekstualność w kulturze