“Pyza” Lucjana Dembińskiego w Szkole Podstawowej nr 3 w Kołobrzegu

Legendy i tradycje polskie na podstawie filmu lalkowego z 1959

Temat Legendy i tradycje polskie na podstawie filmu lalkowego ,,Pyza” stał się inspiracją dla kolejnych warsztatów filmowych przeprowadzanych w Szkole Podstawowej nr 3 w Kołobrzegu. Uczniowie klasy czwartej, podczas lekcji języka polskiego, poznali Pyzę, bohaterkę utworu Hanny Januszewskiej i serii animowanej, która zwiedzała różne regiony Polski. Po przeczytaniu fragmentu tekstu Pyza na polskich dróżkach, czwartoklasiści obejrzeli film Pyza w reżyserii Lucjana Dembińskiego (1959). Zaciekawiły ich stroje ludowe oraz niezwykłe wycinanki łowickie, które dostrzegli w trakcie oglądania przygód okrągłej kluseczki-dziewczynki. Po projekcji filmu lalkowego, uczniowie, na podstawie kadrów, omawiali tradycje regionu łowickiego i Torunia. Poznali ciekawostki na temat Studia Małych Form Filmowych Se-Ma-For w Łodzi i produkowanych tam filmów animowanych. Następnie  rozmawialiśmy również o legendach kołobrzeskich. Dzieci zachwyciły się Legendą o Jakubie Adebarze. Zgodnie z jej treścią pogłaskanie jednej z kolumn ratusza, w której kamieniarz wyrzeźbił głowę Adebara, przynosi spełnienie życzenia oraz gwarancję powrotu do Kołobrzegu. Pod koniec zajęć czwartoklasiści rozwiązali krzyżówkę, która była doskonałym podsumowaniem tej filmowej lekcji.

 

Koordynator: Beata Kalota, Szkoła Podstawowa nr 3 im. Marynarzy Polskich w Kołobrzegu

Kwietniowe peregrynacje fanów kina z Ełku

 

Dalsze poszukiwania inspiracji do pracy z członkami szkolnej grupy filmowej doprowadziły do kolejnych spotkań z twórcami znakomitych polskich filmów w warszawskim kinie „Kultura”. Podczas pierwszego z nich odbyła się projekcja filmu Andrzeja Fidyka „ Historie z Yodok „ oraz rozmowa z jego twórcą. Poznanie historii jednego z północnokoreańskich obozów koncentracyjnych było możliwe jedynie dzięki wykorzystaniu do tego celu spektaklu. Udział w spotkaniu  z mistrzem polskiej animacji Witoldem Gierszem pozwolił uzyskać odpowiedzi na kilka pytań: Jak wygląda jego warsztat pracy ? Co doprowadziło do tego, że został animatorem ? Dlaczego w jego filmach tyle humoru ? Filmów Ryszarda Bugajskiego takich, jak: „Przesłuchanie”, „Clearcut” czy „Zaćma” nie trzeba przedstawiać. Nieżyjącego już dziś reżysera wspominali, m.in. Krystyna Janda, Janusz Gajos i Maria Mamona.

W ramach Kongresu Pamięci Narodowej, jaki zorganizował i przeprowadził na stadionie PGE Narodowy w Warszawie IPN, miała miejsce 4 edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego o Totalitaryzmach „Echa Katynia”. Spośród wielu projekcji oraz spotkań z twórcami filmów na wyróżnienie zasługuje film pt. „Stanisław Helski. Dlatego.” i związana z nim  niezwykle burzliwa aczkolwiek owocna dyskusja z reżyserem Michałem Torzem.

   W ramach obchodów 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim  filmowej odbyły się zajęcia związane z filmem animowanym opartym na motywach książki/reportażu Hanny Krall “Zdążyć przed Panem Bogiem”. W tym – 18-minutowym – filmie Krall odbywa rozmowę z Markiem Edelmanem, ostatnim przywódcą powstania w getcie warszawskim. Sama projekcja filmu stanowiła jedynie przyczynek do dyskusji oraz pracy w grupach nad wykonaniem ćwiczeń.

26 kwietnia obchodziliśmy Światowy Dzień Własności Intelektualnej, bardziej znany jako Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. W ramach przygotowań do tego wydarzenia członkowie szkolnej grupy filmowej wykonali tematyczny lapbook. Warto przy tej okazji nadmienić, że wiele  wspaniałych filmów opartych/zrealizowanych  jest/zostało  na motywach książki pod tym samym lub pod podobnym tytułem. Prawa autorskie określają zasady użytkowania filmów. Najczęściej prawa autorskie utworów audiowizualnych przysługują ich producentom. Oznacza to w praktyce, że ich zgoda potrzebna jest do publicznego wyświetlenia filmu.

Udział w webinarium Filmoteki Szkolnej z wykładem p. Anny Równy uświadomił jego uczestnikom potrzebę znalezienia zindywidualizowanych środków, form i metod  realizacji zajęć wokół filmu Krzysztofa Krauze „Gry uliczne”, odpowiadających danej klasie czy rodzajowi szkoły – poziomowi edukacji szkolnej.

Ciekawym i niezwykle cennym – jak sądzę – doświadczeniem dla członków ełckiej szkolnej grupy filmowej było wykonanie ćwiczenia, w którym mieli wcielić się w anonimowe postacie z lat 70., słuchać uważnie narratora i odpowiadać na postawione pytania/wyciągać wnioski wynikające z powstałych sytuacji.

Każdego miesiąca roku szkolnego od Dyrekcji Kina Planet Cinema w Ełku otrzymujemy 12 bezpłatnych wejściówek na wybrany przez siebie film. Tym razem wybór padł na film z gatunku horrorów „Martwe zło: Przebudzenie”.  Staramy się obcować z różnymi gatunkowo filmami po to, by móc coś nowego doświadczać i obserwować, by mieć nowe tematy do dyskusji i debat. Największym jednak plusem jest możliwość oglądania w kinie najnowszych produkcji filmowych.

 

Tekst: Krystyna Michałowska  – opiekun szkolnej grupy filmowej FANI KINA I FILMU w Liceum Ogólnokształcącym im. mjr. Władysława Raginisa w Ełku

Lekcja filmoznawcza w Szkole Podstawowej w Chęcinach

 

Uczniowie klasy VI b Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach przeżyli przygodę w świecie muzyki. Tematem dyskusji stały się: dźwięki, instrumenty, wrażenia związane ze słuchaniem różnych typów muzyki. Ciekawe okazało się ćwiczenie dotyczące określenia wrażeń, emocji, skojarzeń doznanych podczas słuchania fragmentu filmu w reż. Jerzego Kuci pt. Strojenie instrumentów. Uczniowie zostali również zapoznani z informacjami nt. nagród, jakie reżyser otrzymał za realizację tego filmu. Obejrzeli go także w całości. Rozmowy na temat filmu okazały się twórcze, a wnioski – zaskakujące. Uczniowie po raz kolejny przekonali się, że wyobraźnia, kreatywność, sposób pracy oraz obrana tematyka przez twórców dzieł filmowych nie mają granic.

 

Tekst i opieka dydaktyczna: Justyna Ramiączek

Eksperyment w filmie –  warsztaty filmowe
w Szkole Podstawowej nr 3
w Kołobrzegu

W marcu odbyły się kolejne zajęcia związane ze sztuką filmową. Tym razem zajęliśmy się malowaną animacją eksperymentalną. Na początku lekcji omówiliśmy znaczenie eksperymentu dla rozwoju sztuki malarskiej, literatury czy w ogóle kreacji artystycznej. Następnie podjęliśmy próbę analizy plakatu z filmu „Czerwone i czarne” w reżyserii Witolda Giersza oraz wybranych kadrów przedstawiających torreadora i byka. Uczniowie byli bardzo zaciekawieni, jaką treść przedstawia omawiane dzieło filmowe. Ósmoklasiści z wielkim zainteresowaniem obejrzeli animację, zaś później chętnie wypowiadali się na temat symboliki kontrastowych kolorów wykorzystanych w filmie, starali się zinterpretować jego fabułę. Zwrócili uwagę na ciekawe i inspirujące wykorzystanie konwencji, w której animator sam pokazuje się na ekranie i prowadzi grę z rysowanymi przez siebie postaciami. Następnie młodzi adepci sztuki filmowej, podczas pracy w grupach, wymyślali fabułę oraz bohaterów własnej animowanej historii. Uczniowie podjęli wyzwanie stworzenia animacji dowolną techniką. Niecierpliwie czekamy na efekty ich artystycznej pracy.

Koordynator: Beata Kalota, Szkoła Podstawowa nr 3 im. Marynarzy Polskich w Kołobrzegu

Eksperymenty czyli krótki przegląd filmów, nazwijmy – “awangardowych”

 

Naszą przygodę z filmem awangardowym rozpoczęliśmy od „Tanga” Zbigniewa Rybczyńskiego – awangardowy film animowany – tak określany jest ten obraz, za który Zbigniew Rybczyński 40 lat temu odebrał Oscara w kategorii: „najlepszy krótkometrażowy film animowany”. Uczniowie zwrócili uwagę na takie środki wyrazu, których zastosowanie nadało filmowi artystyczny kształt, sprawiając, że zaskakuje on swoją forma i nie idzie w sukurs odbiorczym przyzwyczajeniom. Twórca proponuje dzieło różne od tych, do których przywykliśmy, oparte na koncepcie, zaskakujące swą formą, afabularne – ale nie pozbawione znaczeń. Uczniowie skupili uwagę na znaczeniach przenośnych – i możliwych interpretacjach filmu – jak powtarzalność ludzkiego życia; izolacja w świecie, który nas otacza; samotność (ta z wyboru i nie tylko), życie jako „theatrum mundi”.

Z kolei na kolejnych lekcjach (w klasie 2.) – rozmowa dotyczyła także stosowanych w filmie eksperymentów, ale niekoniecznie nadających filmowi charakteru awangardowego. Mowa o filmie: „Kto wrobił królika Rogera” z 1988 roku, który był zapowiedzią wielkiej animowanej rewolucji. Film ten pokazuje świat, w którym „cieleśni” mieszkańcy Los Angeles żyją obok animowanych postaci. Poza występem Boba Hoskinsa (w roli prywatnego detektywa) uwagę przykuwa czarny charakter w wykonaniu Christophera Lloyda – pamiętnego „Doca” z „Powrotów do przyszłości”. Najważniejszym efektem specjalnym nie jest oczywiście animacja ani jakieś nadzwyczajne sekwencje żywej akcji, ale misterna robota, dzięki której połączono te dwa światy.

Pewnego rodzaju eksperymentem była także film z 2011 zatytułowany „Artysta”.  Obraz został zrealizowany w konwencji kina niemego i czarno-białego. Oglądając te dwa filmy – uczniowie skupili się na zaletach i wadach prezentowanych obrazów (szczególnie z perspektywy współczesnego widza). Okazało się, że według uczniów technologiczne rewolucje (czy też eksperymenty) nie muszą oznaczać z czasem wykluczenia, a jedynie nowe możliwości rozwoju i rozkoszy (dla widza)

Na koniec dla uczniów „wyrobionych filmowo” (z klasy medialno – filmowej) – zaproponowano podróż do lat 70. – i to w świat czeskiego kina awangardowego. Czesi stworzyli kino niezwykłe, inne od pozostałych narodów. Ich awangardę wyróżniała pogodność, pomysłowość i co najważniejsze prostota połączona z komediowością. Filmy: „Jak utopić doktora Mraczka”, „Jutro wstanę rano i oparzę się herbatą” czy „Szpinak czyni cuda” – stały się punktem wyjścia do ćwiczeń twórczych; „jak napisać najbardziej zaskakujący scenariuszy filmowy”.

Podsumowaniem cyklu lekcji poświęconych eksperymentom oraz filmowi awangardowemu – była projekcja fragmentów filmu „Diabelski wynalazek” – największego sukces w historii czeskiej kinematografii – w 1958 roku film obiegł cały świat, zdobywając szturmem światowe festiwale i miliony widzów w kinach. Animacja lalkowa, rysunkowa, poklatkowa, czy wycinankowa połączona jest tu z grą aktorów. Świat powietrza, który wypełniają majestatyczne balony, pędzące chmury, słońce, latające cuda techniki, uderzające o brzegi morskie fale, zderza się ze światem podwodnych głębin, przecinanym oryginalnymi łodziami podwodnymi, pełnym dziwacznych morskich stworzeń[1]

Lekcję można uzupełnić o materiał:

– Nieudane eksperymenty. Typujemy najgorsze filmy w karierze uznanych filmowców23.12.2021

Dostępny: https://papaya.rocks/pl/opinions/nieudane-eksperymenty-najgorsze-filmy-uznanych-filmowcow

– Wbrew regułom – awangarda w polskim kinie

Dostępny: https://culture.pl/pl/artykul/wbrew-regulom-awangarda-w-polskim-kinie

Tekst: Wojciech Szymański  koordynator działań  edukacyjno-filmowych;  nauczyciel języka polskiego w LO Nr I im. St. Staszica w Ostrowcu Świętokrzyskim

 

 

[1] https://www.iluzjon.fn.org.pl/filmy/info/2346/diabelski-wynalazek.html

Marcowy szlak filmowy kadetów LO im. mjr. Władysława Raginisa
w Ełku

 

Opiekun ełckiej szkolnej grupy filmowej nie zwalniał tempa w poszukiwaniu inspiracji do działań filmowych z grupą. Tym razem wziął udział w spotkaniu z Jerzym Skolimowskim, które odbyło się w warszawskim kinie Atlantic. Przekonał się, że ten człowiek, aktor filmowy i reżyser, producent i  scenarzysta, poeta i malarz, obdarzony jest niebywałym poczuciem humoru i do wielu rzeczy – w tym do siebie samego, jak i do tego, co robi – podchodzi z właściwym dla siebie dystansem. Projekcja dwóch filmów: „Na samym dnie” z 1970 roku oraz „IO”  z 2022 roku, stanowiła pewnego rodzaju uwieńczenie tego spotkania.

Pięć dni później, Kino Atlantic ponownie stało się miejsce spotkania filmowo-dyskusyjnego. Przedmiotem dyskusji, w której udział wzięli: redaktor Paweł Lisicki, ks. prof. Waldemar Chrostowski oraz dr Tomasz Domański, był temat „Sprawiedliwi – pamięć i prawda”. Wprowadzeniem do dyskusji stała się projekcja filmu „Matusia” w reżyserii Macieja Fijałkowskiego.

W marcu, miało również miejsce, wspólne oglądanie filmów w ramach Konkursu Głównego na O!PLA 2023. Kadetów zafascynowała oprawa muzyczna obejrzanych filmów. Poza tym ujęła ich różnorodność form i metod wykorzystania dostępnych wszystkim środków do tworzenia filmów. Głosowanie na obejrzane filmy odbywało się online poprzez skanowanie kodu QR wyświetlonego na koniec programu.

W ramach lekcji miesiąca członkowie grupy zapoznali się z krótkim filmem animowanym Witolda Giersza ”Czerwone i czarne”. Bezpośrednie malowanie pędzelkiem na taśmie uznali za rzecz niebywałą i godną podkreślenia. Poza tym z pozoru dowcipna gra/zabawa Giersza dwoma kolorami przy trudnej ówcześnie sytuacji w kraju spełniała/odgrywała – zdaniem członków grupy – znaczącą rolę. Symbolicznie odnosiła się przede wszystkim do relacji Gomułka – Wyszyński oraz do prowadzonych przez nich działań. Dotyczyła również dwoistości świata oraz dwoistości natury. Dyskusję dotyczącą symboliki celowo użytych w filmie dwóch kolorów: czerwonego i czarnego, poprzedzili wykonaniem dwóch map myśli, dla każdego koloru z osobna.

Tekst: Krystyna Michałowska opiekun szkolnej grupy filmowej FANI KINA I FILMU w Liceum Ogólnokształcącym im. mjr. Władysława Raginisa w Ełku

“Elementarz” Wiszniewskiego oczami uczniów Liceum Ogólnokształcącego
im. M. Kopernika
w Sokółce

 

W ramach działań Filmoteki Szkolnej uczniowie klasy III A obejrzeli jeden z proponowanych filmów miesiąca – “Elementarz” w reż. Wojciecha Wiszniewskiego. Ten niezwykły dokument artystyczny z 1976 r. wzbudził w uczniach wiele emocji i stał się podstawą do dyskusji zarówno na temat eksperymentów i działań nowatorskich we współczesnym kinie, jak i na temat rzeczywistości okresu PRL-u oraz tej, w której dzisiaj żyjemy.

Zajęcia rozpoczęliśmy od obejrzenia fragmentów Polskiej Kroniki Filmowej, by na ich podstawie określić, w jaki sposób mówiło się o rzeczywistości PRL-u oraz wskazać różnice między prawdą historyczną a treściami filmowymi. Następnie uczniowie pracowali w grupach nad tekstem A. Ważyka “Poemat dla dorosłych” , co stanowiło element wstępny do części głównej zajęć, czyli projekcji filmu “Elementarz” i dyskusji nad nim. Po projekcji uczniowie dzielili się swoimi wrażeniami i odczuciami. Zwracali uwagę m.in. na dziwność i oniryczność konwencji, elementy turpistyczne, groteskowość scen i postaci. Pojawiły się skojarzenia z Kafkowskim obrazem świata, labiryntem, koszmarem sennym. Uczniowie zauważyli nawiązania do malarstwa Hieronima Boscha i Jerzego Dudy Gracza. Zwrócili uwagę na różnicę między światem przedstawionym w “Elementarzu” Falskiego a tym filmowym.

Jednak najwięcej emocji wzbudziła interpretacja filmowego “Wyznania wiary polskiego dziecka” Władysława Bełzy, a szczególnie ostatnia scena, w której dwaj chłopcy nie odpowiadają na najważniejsze pytanie: “A w co wierzysz?”. Widzimy ich na tle typowego polskiego krajobrazu i nokturnu, odchodzących i ginących z ekranu. Uczniowie odczytali tę scenę jako brak perspektyw dla młodego pokolenia w czasach PRL-u, brak wiary, szansy na zmianę, brak wzorców godnych naśladowania, zdewaluowanie się modelu patriotyzmu w czasach władzy totalitarnej. Na koniec zajęć uczniowie zastanowili się, czy i jakiej odpowiedzi udzieliliby dzisiaj na pytanie: “W co wierzysz?”

To była niezwykła lekcja, podczas której “gorzki” “Elementarz” W. Wiszniewskiego odczytaliśmy na nowo. Okazało się, że obawy i lęki o przyszłość młodego pokolenia Polaków są wciąż aktualne.

 

TEKST I ZDJĘCIA:  Małgorzata Kułakowska, nauczycielka j. polskiego w LO im. M. Kopernika w Sokółce

Eksperymenty – marcowa lekcja miesiąca Filmoteki Szkolnej w II LO
w Krasnymstawie

W marcu uczniowie z II Liceum Ogólnokształcącego im. C. K. Norwida w Krasnymstawie uczestniczyli w kolejnej lekcji miesiąca organizowanej przez Filmotekę Szkolną. Zajęcia dla uczniów poprzedziło webinarium Filmoteki Szkolnej dla nauczycieli, dotyczące lekcji nr 39, które odbyło się 2 marca 2023 r. Spotkanie on-line prowadziła filmoznawczyni Anna Równy, certyfikowana trenerka edukacji filmowej i medialnej, koordynatorka merytoryczna ogólnopolskiego projektu Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej, autorka scenariuszy metodycznych i publikacji o tematyce filmoznawczej.

23 i 28 marca w Pracowni Filmoteki Szkolnej w II LO odbyły się zajęcia z edukacji filmowej dla kl. III A i II A, poświęcone  eksperymentom w filmie. Na lekcjach przeanalizowane zostały materiały zamieszczone na stronie Filmoteki Szkolnej, dotyczące filmów zaproponowanych do analizy i interpretacji w marcu. Uczniowie obejrzeli animację „Czerwone i czarne” Witolda Giersza, fragmenty filmu „Elementarz” Wojciecha Wiszniewskiego oraz wysłuchali wykładu „Eksperymenty” prof. Mirosława Przylipiaka. Następnie dyskutowali na temat eksperymentu w sztuce na przykładzie filmu „Czerwone i czarne” i omawiali funkcje środków artystycznego wyrazu w „Elementarzu”.

Na zajęciach korzystano także ze scenariuszy: Zabawa kolorami w filmie „Czerwone i czarne” Witolda Giersza, a także „Elementarz odczytany na nowo w filmie Wojciecha Wiszniewskiego”. Uczniowie przeanalizowali także sceny z filmów dołączone do lekcji 39 oraz zagadnienia do dyskusji. Pod koniec zajęć uczniowie dopracowali notatkę związaną z zagadnieniem eksperymentów w filmie.

Tekst : Ewa Magdziarz – opiekun MDKF „Iluzjon”

Zdjęcia: Ewa Magdziarz, Maria Korkosz – uczennica kl. II A

Sprawozdanie z marcowej filmowej lekcji miesiąca
w Szkole Podstawowej
im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Telatynie

W dniu 6 marca uczniowie klasy VIII b Szkoły Podstawowej im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego, w ramach zajęć rozwijających zainteresowania, obejrzeli film Czerwone i czarne w reżyserii Witolda Giersza z 1963 r. Na początku lekcji zobaczyli plakat do filmu Czerwone i czarne, przedstawiający byka oraz torreadora i zastanawiali się, jaki będzie temat filmu. Następnie nauczyciel przedstawił  film, podając krótkie informacje o reżyserze i okolicznościach powstania obrazu. Pytaniem kluczowym było: Jak kontrast dwóch kolorów wpłynął na odbiór Czerwonego i czarnego?

Uczniowie zwrócili uwagę na zachowanie publiczności w różnych momentach walki byka i torreadora. Wywiązała się dyskusja na ten temat. Dziewczyny i chłopcy zgodzili się co do tego, że zasada Show must go on istniała, istnieje i istnieć będzie!

Klasa VIII b pracowała wg scenariusza Filmoteki Szkolnej ‘Zabawa kolorami w filmie „Czerwone i czarne” Witolda Giersza”

Koordynator: Monika Kiper

Filmowa lekcja miesiąca

w Zespole Szkół im. gen. Sylwestra Kaliskiego
w Górze

 

W ramach realizacji lekcji “Zabawa kolorami w filmie Czerwone i czarne” uczniowie obejrzeli film, a następnie w grupach realizowali scenariusz zajęć. Uzupełniali karty pracy, dyskutowali, prezentowali efekty swojej pracy. Podsumowując zajęcia wyrazili swoją ocenę projektu: “Podobał mi się film, bo był inny, niestandardowy.” “Super zabawa kolorami, które pobudzają wyobraźnię”, “Fajnie pracowało się w mojej grupie. Wszyscy mieli różne pomysły. Gorzej było z realizacją, bo nie bardzo potrafimy rysować.”  “Trochę mało czasu na pracę”.

Opieka dydaktyczna: Dorota Nowak