Lekcja 60 – Najważniejsze są reguły?

Lekcja “Najważniejsze są reguły?”, adresowana do najmłodszych uczniów (I etap edukacji), wyróżnia się szczególnymi walorami dydaktycznymi. Odpowiednio wykorzystana na pewno będzie wspierała nauczycieli kształcenia wczesnoszkolnego w osiąganiu ważnych celów edukacyjnych.

Sceny do analizy

Maluch, reż.: Lucjan Dembiński 

Nie drażnić lwa, reż.: Tadeusz Wilkosz 

 

Opracowanie: Danuta Górecka

Dzięki zawartym w lekcji filmom i materiałom metodycznym nauczyciel może zaproponować swoim podopiecznym wartościowe zajęcia, które uświadomią uczniom, jak istotną rolę w życiu społecznym odgrywają normy i zasady. Dzieci, aby właściwie funkcjonować w swoim środowisku (w rodzinie, w szkole, klasie, grupie rówieśniczej), muszą poznać reguły rządzące światem, w którym żyją, zrozumieć, że porządkują one ich życie, dają poczucie bezpieczeństwa i w dużej mierze wpływają na ich kontakty z innymi ludźmi. Dzieci powinny dostrzec, że reguły nie są sztywnymi, rygorystycznymi ustaleniami wymyślonymi po to, by ograniczać czyjąś wolność, zakłócać rozwój, utrudniać życie. Najbliższe otoczenie uczniów pełne jest przydatnych zasad – dzieci muszą je znać i stosować, aby uprawiać jakąś dyscyplinę sportową, uczestniczyć w zabawach, bezpiecznie przejść przez jezdnię itp. Normy postępowania na pewno stanowią pewne utrudnienie, stosowanie się do nich od każdego wymaga wysiłku, ale jak wyglądałoby życie człowieka w świecie, w którym przestałyby obowiązywać? Warto o tym z uczniami porozmawiać, uświadomić im, że to dzięki zasadom wiemy, jak zachowywać się w różnych sytuacjach, że przestrzeganie norm pomaga nam budować relacje z innymi, a lekceważenie reguł może zakończyć się prawdziwą katastrofą, co w zabawny sposób zostało ukazane w filmach zawartych w lekcji. Ważne jest również, aby dzieci zrozumiały, że one także mają wpływ na obowiązujące w ich środowisku reguły, mogą je tworzyć i zmieniać. Zdarzają się przecież takie sytuacje, w których wypracowane strategie postępowania dezaktualizują się i zaczynają przeszkadzać. Być może przyjęte zasady są zbyt surowe lub zbyt sztywne, nie przystają już do rzeczywistości, w której funkcjonuje klasa i nie tylko nie pomagają w rozwiązywaniu konfliktów, ale wręcz tworzą nowe. Czasami reguł jest zbyt dużo i są one tak szczegółowe, że dzieci nie mogą ich zapamiętać i mają trudności z ich stosowaniem. Warto wtedy porozmawiać z uczniami o tym, kto tworzy reguły, w jakiej sytuacji można je zmienić i co zrobić, aby obowiązujące zasady były odpowiedzią na potrzeby grupy i przyczyniały się do rozwoju każdego z jej uczestników. Lekcja “Najważniejsze są reguły?” może być dla nauczycieli źródłem dydaktycznej inspiracji. Wykorzystanie filmu w procesie kształcenia nie tylko ożywi szkolne zajęcia, ale pozwoli w atrakcyjny dla dzieci sposób wdrażać wybrane treści kształcenia (przede wszystkim z zakresu edukacji społecznej), zapisane w Podstawie programowej dla klas I–III szkoły podstawowej.

 

Broszura

1. Najważniejsze rą reguły

 

Dzięki pracy z lekcją “Najważniejsze są reguły?” uczeń:

• słucha z uwagą wypowiedzi nauczyciela, innych osób z otoczenia, w różnych sytuacjach życiowych, wymagających komunikacji i wzajemnego zrozumienia; okazuje szacunek wypowiadającej się osobie;
• wypowiada się w formie uporządkowanej i rozwiniętej na tematy związane z przeżyciami, zadaniem, sytuacjami szkolnymi, lekturą czy wydarzeniem kulturalnym;
• identyfikuje się z grupą społeczną, do której należy: rodzina, klasa w szkole, drużyna sportowa, społeczność lokalna, naród; respektuje normy i reguły postępowania w tych grupach;
• przyjmuje konsekwencje swojego uczestnictwa w grupie i własnego w niej postępowania w odniesieniu do przyjętych norm i zasad;
• wchodzi w relacje z innymi osobami (rówieśnikami, nauczycielami), szanując to, co jest wartością dla nich i nazywając to, co jest wartością dla niego;
• naśladuje i przyjmuje jako własne zachowania dobre na podstawie doświadczeń ze świata realnego oraz przykładów płynących z tekstów literackich, filmów i innych źródeł;
• przestrzega zasad obowiązujących we wspólnocie osób, której jest członkiem.