Sprawozdanie z zajęć kreatywnych w klasie szóstej. “Czy jesteśmy konformistami?”
Na wcześniejszych lekcjach dzieci obejrzały obydwa filmy miesiąca Filmoteki Szkolnej . Początkowo planowałam oprzeć swoją lekcję tylko na „Egzaminie dojrzałości” Marcela Łozińskiego, ale dzieło to nie „wciągnęło” moich uczniów. Pomimo próby wytłumaczenia im kontekstu obserwowanie maturzystów końca lat 80’ nie wydało im się w żaden sposób interesujące. W związku z tym zdecydowałam się pokazać im również „Defiladę”. Do tego filmu podeszli z większym zaangażowaniem. Odległa koreańska rzeczywistość wzbudzała w nich ciekawość poznawczą.
Zainspirowałam się jednym z polecanych przez filmotekę scenariuszów lekcji dotyczących konformizmu.
Przed projekcją wytłumaczyłam kontekst historyczny obydwóch filmów. Przydał się także wykres, który zamieściłam na tablicy. Musiałam streścić jak doszło do podziału Korei na Północną i Południową oraz wyjaśnić różnice między stronami zimnej wojny. Wiedzieli już, że w Polsce panowała władza komunistyczna po II wojnie, ale nie rozumieli co to oznaczało. Postarałam się więc by choć trochę zrozumieli te czasy. Zapowiedziałam, że obraz świata, który prezentują oba filmy jest właśnie zdominowany przez ideologię komunistyczną (tak naprawdę taka lekcja najlepiej sprawdziłaby się wiosną w klasach 8, bo omawiają te tematy na historii). Słowo „konformizm ” celowo pozostało na tablicy, nie tłumaczyłam go przed seansami filmowymi.
Zadawałam dzieciom pytania, na które miały odpowiadać poprzez podniesienie ręki, jeśli są na tak.
Następnie prosiłam, by któraś z osób przedstawiła pozostałej części grupy swoje zdanie.
– Czy są zszokowani postawą mieszkańców Korei Północnej?
– Czy sądzą, że bohaterowie filmu zachowują się tak z własnej woli?
– Czy chcieliby tam mieszkać?
– Czy uważają, że Koreańczycy wierzą, w to co mówią przed kamerą?
Te i tym podobne pytania wywołały dyskusję między uczniami.
Następnie wróciłam do pojęcia z tablicy. Żaden z moich uczniów nie znał słowa – konformizm. Podałam im definicję, po czym przeszliśmy do rozważań nad nacechowaniem tej postawy- czy jest pozytywna, neutralna, negatywna. Dzieciaki poprzez burze mózgów formułowany swoje opinie.
Teraz zapytałam ich, jak oni widzą siebie. Tu bardzo mądrze wypowiadali się odwołując do filmów, które zobaczyli. Niewielu jeszcze rozumie rzeczywistość PRL-u, więc częściej odwoływali się do totalitaryzmu koreańskiego. Opowiadali, jak oni by się odnaleźli w takim ustroju, a raczej jak nie daliby rady. Jednak ocenili konformizm jako niezbędną postawę także w swoim życiu.
Na koniec zapytałam czy sposób sfilmowania dokumentu, bez komentarza autora wydaje im się trafny. Tu stwierdzili, że obraz mówi sam za siebie. Choć jak już wspomniałam, nie wychwyciliby co ma pokazać „Egzamin dojrzałości” bez wytłumaczenia im kontekstu przed i po projekcji.