Film wobec innych sztuk w LO Nr I im. St. Staszica w Ostrowcu Świętokrzyskim
Lekcje w wokół tematu Film wobec innych sztuk, zrealizowane zostały w oparciu o trzy filmy Andrzeja Wajdy: „Wesele”, „Popiół i diament” oraz film Krzysztofa Kieślowskiego „Dekalog I”.
Film często posługuje się materiałem innych sztuk, a przejawia szczególnie silne nawiązania do malarstwa (często porównuje się przecież kadry filmowe z obrazami).
Malarskie aluzje odnajdziemy już w „Popiele i diamencie”, zaś prawdziwym filmowym albumem polskiego malarstwa jest „Wesele”. Film maluje polską wieś, przypominając obrazy Wyczółkowskiego, Gierymskiego, Tetmajera i samego Wyspiańskiego. Wajda nie tylko przenosił na ekran literaturę Wyspiańskiego, ale też przywoływał jego obrazy. Uczniowie dość szybko ustalili (na lekcję przygotowano prezentację na temat malarstwa Wyspiańskiego), że „filmowe druhny” miały złotopomarańczowe wstążki podobne do tych z portretu „Elizy Pareńskiej” Wyspiańskiego. Ewa Ziętek i Daniel Olbrychski za sprawą kostiumu i charakteryzacji wystylizowani zostali na bohaterów jego „Autoportretu z żoną”. Nieprzypadkowo wąs Marka Walczewskiego (filmowy Gospodarz) w „Weselu” podkręcono tak, by aktor przypominał bohatera „Autoportretu w zbroi”.
Uczniowie klasy czwartej zauważyli również, jak mocno nawiązuje do malarstwa Wyspiańskiego film z 1958 roku „Popiół i diament”, który także kończy się „chocholim tańcem”, tyle że w bardziej współczesnych realiach. Film Wajdy posłużył ponadto do zaprezentowania historii na temat powojennych przemian. Niesamowitą „frajdę” sprawiło uczniom interpretowanie „legendarnych/symbolicznych scen”. Mnóstwo w obu filmach jest symboliki – uczniowie zauważyli, że symbolikę „Wesela” połączyć można z dziełami plastycznymi Jacka Malczewskiego, zaś „Popiołu i diamentu” z obrazami Andrzeja Wróblewskiego („Rozstrzelanie”) i Ferdynada Ruszczyca „Ziemia”.
W klasie drugie analizie poddano film Krzysztofa Kieślowskiego „Dekalog I”. Uczniowie podzieleni na grupy interpretowali hasła, np. gołąb, oko Boga, ojciec, dziecko, krzyż, do których dopasowano materiał ikonograficzny (kadry z filmu). W ćwiczeniu chodziło o to, aby uczniowie skojarzyli ze sobą materiał ilustracyjny i odczytali w kontekście filmu jego symboliczną treść. Mogli dodatkowo skorzystać ze „Słownika symboli” W. Kopalińskiego lub wyszukiwarki internetowej.
Po zakończeniu ćwiczeń uczniowie stwierdzili, że pytania egzystencjalne nie ulegają dezaktualizacji. Zmieniają się tylko konteksty, wobec których człowiek staje przed koniecznością odpowiedzi na kwestie fundamentalne – istotne z jego perspektywy w danym momencie.
PS Uzupełnieniem lekcji filmowej były warsztaty w Biurze Wystaw Artystycznych