Majowa lekcja Filmoteki Szkolnej

Kolejna odsłona magicznych spotkań klasy 6b Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach z Filmoteką Szkolną polegała na obejrzeniu filmu pt. “Nielotek” w reżyserii Łucji Mróz-Raynoch. Przyjrzano się także poszczególnym kadrom filmu i omówiono ich treść. Ten krótki film animowany zrobił duże wrażenie na nastoletnich uczniach i wywołał ciekawą dyskusję na temat jego realizacji. Następnie przeprowadzono lekcję wg załączonego na stronie internetowej FS scenariusza. Z niecierpliwością czekamy na czerwcowy seans.

tekst i opieka dydaktyczna: Justyna Ramiączek, Szkoła Podstawowa im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach

Film jako punkt wyjścia do opowieści o historii i literaturze

Zajęcia z edukacji filmowej w Zespole Szkół Ponadpodstawowych im. ks. J. St. Pasierba w Żabnie przeprowadzone w oparciu o materiały lekcji 12. Filmoteki Szkolnej odbyły się wg załączonego scenariusza z wykorzystaniem zawartych w nim materiałów pomocniczych. Jako wprowadzenie do projekcji dokumentu Dariusza Jabłońskiego posłużył komentarz prof. Tadeusza Lubelskiego, dzięki któremu uczniowie klasy maturalnej poznali dodatkowo nieznane im dotąd fakty z naszej historii takie jak samospalenie się Ryszarda Siwca na Stadionie Dziesięciolecia w 1968 r.

Po projekcji filmu “Fotoamator” uczniowie przedstawili swoje refleksje na temat przedstawionych zdarzeń i obrazów. Historia łódzkiego getta była im zupełnie nieznana i wskazanie winnych Holokaustu, w tym zagłady getta łódzkiego stanowiło dla nich duży problem.

Jako uzupełnienie lekcji wykorzystałam fragment, niedawno przeczytanego przeze mnie, dramatu teatralnego – “Żywot i śmierć Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia” Ishbel Szatrawskiej, którego główny bohater jest Ocalałym z łódzkiego getta.

Była to lekcja cenna i wartościowa, szczególnie w kontekście kształtowania świadomości historycznej uczniów.

OPIEKA MERYTORYCZNA: Agata Wajda

Obrazy magiczne Piotra Szulkina

W ramach działań Filmoteki Szkolnej uczniowie klasy III A i II A obejrzeli jeden z proponowanych filmów miesiąca – “Oczy uroczne” w reż. Piotra Szulkina.

Po obejrzeniu filmu oraz komentarzy filmoznawczych (a przez nauczyciela webinarium K. Pronobisa) zastanowiliśmy się na czym polega “magia obrazu filmowego”.

Rozpoczęliśmy od rozważań, do jakiego gatunku literackiego i filmowego można zaliczyć “Oczy uroczne” P. Szulkina. Wspólnie wskazywaliśmy m.in. cechy klechdy, podania, ballady, powieści gotyckiej, baśni filmowej, filmu fantasy, horroru i filmów grozy. Szukaliśmy podobieństwa w kreacji Pana z wampirem z filmów “Nosferatu – symfonia grozy” w reż. Friedricha Wilhelma Murnaua i “Nosferatu wampir” w reż. Wernera Herzoga, a potem przeszliśmy do Czarnego Romantyzmu i romantycznej wampirologii. Zwróciliśmy też uwagę na podobieństwa bohaterów filmu Szulkina do postaci znanych z literatury i filmu. Równie ważne były malarskie inspiracje i nawiązania do obrazów Pietera Bruegla Starszego. Zainteresowała nas m.in. zmiana tonacji barwnej (zdjęcia w sepii), zniekształcenia koloru, spowolnienie ruchu, statyka postaci, ich umowne ruchy, wierność estetyce Pietera Bruegla. Dokładnie przeanalizowaliśmy wybrane sceny z filmu, m.in. scenę pochodu zakonników, ze zwróceniem uwagi na jej funkcję narracyjną, wizualność i oniryczność sceny, tonację kolorystyczną i jej symbolikę. Nie pominęliśmy też warstwy muzycznej – chóralnych śpiewów, monotonnych melorecytacji, elementów charakterystycznych dla ludowych przyśpiewek, złowrogiej ciszy…

Ważnym elementem zajęć była praca w grupach nad problem socjokulturowym „złego oka” -od czasów starożytnych, poprzez dawne wierzenia do współczesnej symboliki oczu. Analiza sceny z Panem w karocy ciągnionej przez sługi pozwoliła nam określić na czym polega paranormalna zdolność Pana w „Oczach urocznych” i poznać metody odczyniania uroków, zaś analizując i interpretując scenę ostatnią zastanawialiśmy się, czy ofiara z własnych oczu “opłaciła się Panu” i czy dziecko odziedziczyło fatalny urok.

Oko kamery w filmie P. Szulkina okazało się też uroczne. Zahipnotyzowało nas nie tylko mroczną historią o urocznych właściwościach Pana, o zaklęciach i obrzędach odczyniających zło, ale przede wszystkim bogactwem skojarzeń, symboliką, onirycznością, odrealnieniem postaci, przedmiotów… Wszystko to – w połączeniu ze zróżnicowanym ruchem kamery, światłem , barwą, wyostrzoną muzyką – zbudowało nastrój niesamowitości i grozy, który towarzyszył nam na zajęciach i jeszcze długo, długo po nich.

Małgorzata Kułakowska

nauczycielka j. polskiego w LO im. M. Kopernika w Sokółce

Analiza filmu ,,Oczy uroczne” Piotra Szulkina i lekcja filmoznawcza w Szkole Podstawowej 3 im. Marynarzy Polskich w Kołobrzegu

W lutym podczas zajęć dotyczących sztuki filmowej zajęliśmy się analizą wybranych scen z filmu ,,Oczy uroczne” Piotra Szulkina. Na początku lekcji uczniowie przypomnieli sobie definicję pojęcia klechda, po czym omówiliśmy treść najbardziej znanych klechd i legend z regionu Pomorza. Następnie utrwaliliśmy cechy gatunkowe ballady, co stało się doskonałym przyczynkiem do powtórzenia wiadomości na temat epoki romantyzmu i omawianych na lekcjach języka polskiego dzieł Adama Mickiewicza, w których koncept utworu opiera się na podaniach i legendach ludowych, o nastroju przepełnionym tajemniczością, zaś kontekst tych utworów związany jest kodeksem moralnym. Wyjaśniliśmy pochodzenie i znaczenia słowa ,,urok” oraz odczytaliśmy fragmenty hasła przedmiotowego „oko” ze „Słownika symboli” oraz „Słownika mitów i tradycji kultury” Władysława Kopalińskiego. Następnie odtworzyliśmy film Szulkina, który oparł swój scenariusz na motywach ludowej przypowieści. Analizowaliśmy poszczególne kadry, ujęcia i sceny. Wyjaśniliśmy symboliczne znaczenie oka i kadzidła w filmie. Potem uczniowie wskazali podobieństwa bohaterów „Oczu urocznych” do innych postaci literackich i filmowych. Ciekawym aspektem lekcji było wprowadzenie pojęcia powieści gotyckiej (cech gatunkowych i przedstawicieli) w odniesieniu do postaci właściciela zamku z filmu Szulkina. Uczniowie zwrócili uwagę na warstwę muzyczną filmu, szczególnie chóralne śpiewy i melorecytacje. Pod koniec zajęć omówiliśmy wartości plastyczne poszczególnych kadrów w nawiązaniu do dzieł malarskich.