Sprawozdanie z programu Filmoteka Szkolna realizowanego przez Uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Sokółce w ciągu całego roku szkolnego 2021/2022

Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Zespole Szkół w Sokółce

Mickiewicza 11

16-100 Sokółka

woj. podlaskie

Tytuł: Akcja!

Opiekun projektu: mgr Małgorzata Kułakowska

Nauczyciel wspomagający: mgr Jolanta Zielenkiewicz

Uczestnicy projektu: uczniowie klasy IA i IC oraz zainteresowani tematyką filmową uczniowie z innych klas LO

Od początku nasze LO uczestniczy w różnych projektach i programach. Jednak ulubionym, cieszącym się największym zainteresowaniem projektem, w którym od kilku lat uczestniczymy regularnie, jest program “Filmoteka Szkolna”. Dlatego również w bieżącym roku szkolnym zarażaliśmy się filmowymi pasjami i emocjami. Relacje z działań zamieszczaliśmy na szkolnym Facebooku:

Zapraszam do zapoznania się z relacją z naszych  tegorocznych filmowych działań.

Niewątpliwie najważniejszymi wydarzeniami były dwukrotnie przeprowadzone warsztaty z Wędrującymi Filmoznawcami Filmoteki Szkolnej.

8 grudnia 2021r. młodzież spotkała się z filmoznawcą – panem Konradem Pronobisem i specjalistą ds. edukacji filmowej, koordynatorem projektu Filmoteka Szkolna – panem Krzysztofem Szewczykiem na warsztatach dotyczących filmu dokumentalnego.

Podczas warsztatów nasi licealiści poznali m.in. filmoznawcze definicje filmu dokumentalnego, podstawowe różnice między reportażem telewizyjnym a filmem dokumentalnym oraz rodzaje filmu dokumentalnego. Obejrzeli również fragmenty wybranych filmów dokumentalnych Marcela Łozińskiego i Krzysztofa Kieślowskiego. Uczniowie pracowali też w grupach, m.in. nad stworzeniem scenariusza filmu dokumentalnego w konwencji dokumentu kompilowanego o Marii Skłodowskiej-Curie i o Adamie Małyszu. Inne grupy miały przygotować szkic scenariusza filmu dokumentalnego w konwencji dokumentu edukacyjnego, czyli mającego charakter opowieści skonstruowanej w formie wizualnego podręcznika o Mikołaju Koperniku oraz szkic scenariusza filmu dokumentalnego w konwencji dokumentu opartego na wywiadach, czyli w konwencji tzw. „gadających głów” o Krzysztofie Pendereckim. Zadanie było trudne, ale nasi uczniowie świetnie sobie z nim poradzili i zyskali słowa uznania ze strony pana Konrada Pronobisa i pana Krzysztofa Szewczyka.

20 kwietnia 2022 r. po raz kolejny gościliśmy Wędrującego Filmoznawcę – panią Kamilę Kołacz, z którą podczas warsztatów uczyliśmy się analizować sceny filmowe. Najpierw uczniowie poznali definicję analizy i różnice między interpretacją a analizą. Pani K. Kołacz wskazała też m.in. elementy, które poddajemy analizie, przypomniała rodzaje planów filmowych i rodzaje narracji w filmie. Po wskazówkach teoretycznych uczniowie sprawdzili zdobytą wiedzę w praktyce, analizując w grupach wskazane sceny filmowe. A wszystko oczywiście pod czujnym okiem pani Kamili Kołacz. Nie zabrakło również elementów multimedialnych, które dodatkowo angażowały i uaktywniały uczniów.

Wiemy, że warsztaty z Wędrującym Filmoznawcą cieszą się ogromnym zainteresowaniem, co potwierdzają licznie napływające zgłoszenia szkół z całej Polski do udziału w nich. To duży sukces i ogromna satysfakcja, że w bieżącym roku szkolnym dwukrotnie udało się nam zakwalifikować na warsztaty z Wędrującym Filmoznawcą!

Uczestniczyliśmy też w warsztatach z Małgorzatą Goliszewską – artystką wizualną i multimedialną, fotografką, performerką, a także reżyserką filmów dokumentalnych (i eksperymentalnych), która w swoich licznych projektach krzyżuje różnorakie formy wypowiedzi artystycznej i przekracza granice sztuki.  Pokazywała swoje prace m. in. w Chinach, Tajlandii, Indonezji, Włoszech, Austrii i USA. Zadebiutowała filmem “Ubierz mnie” (który uczniowie przed warsztatami obejrzeli). Jest laureatką wielu nagród artystycznych i filmowych.

To właśnie Małgorzata Goliszewska 22 marca 2022 r. prowadziła online warsztaty filmowe, w których uczestniczyli uczniowie klasy I A i I C. Warsztaty dotyczyły głównie tworzenia filmów dokumentalnych. Uczniowie poznali m.in. uniwersalne zasady opowiadania historii, zasadę 5xW Arystotelesa, przypomnieli czym jest ekspozycja, sekwencja, temat oczywisty i uniwersalny, punkt ataku. Wspólnie z reżyserką zastanawiali się nad potrzebami tworzenia filmów dokumentalnych, wyborem bohaterów, punktem wyjścia, montażem. Obejrzeli też fragmenty najlepszych filmów dokumentalnych z ostatnich lat. Niektórzy uczniowie, zainspirowani przez p. M. Goliszewską, zobowiązali się do końca roku szkolnego przygotować własny film dokumentalny. Czekamy z niecierpliwością na efekty ich pracy.

Pod hasłem “Kino gatunków: horror” zorganizowaliśmy 30 czerwca 2022 r. całodniowe warsztaty filmowe. Prowadził je nasz absolwent, student Uniwersytetu Jagiellońskiego, pasjonat i miłośnik filmu – Szymon Stankiewicz. Najpierw przedstawił uczniom rys historyczny kina grozy, wskazał najstarsze i najciekawsze horrory oraz ich twórców. Odwołując się do publikacji Noela Carrolla omówił filozofię horroru, podkreślając paradoksy horroru zarówno w filmie, literaturze jak i w życiu człowieka. W trakcie warsztatów uczniowie obejrzeli nie tylko wskazane przez prowadzącego zajęcia fragmenty filmów, ilustrujące teoretyczne przygotowanie do odbioru horrorów, ale też dwa filmy w całości, które zostały następnie omówione. Uczniowie zauważyli, że horror, jako gatunek literacki i filmowy, a także rodzaj estetyki, jest w gruncie rzeczy tworem schematycznym, a skuteczność pewnych jego konwencji i sposobów oddziaływania na ludzkie emocje – wykalkulowana i sprawdzona w praktyce. Dlatego niesamowite bądź krwawe opowieści, choć wywołują strach i poczucie dyskomfortu, przez wieki nie tracą na popularności. A my, mimo wszystko, im ulegamy.
Grywalizacja – za udział w niej otrzymaliśmy od Zespołu Filmoteki Szkolnej nagrodę dla szkoły.

Uczestniczyliśmy w filmowym projekcie “Moja wspólnota, moje miejsce”, realizowanym w ramach programu “Szkoła twórczych praktyk”. Oglądaliśmy głównie filmy z platformy “Shortcut – małe historie, wielkie sprawy”, które były inspirującym punktem wyjścia do rozważań i działań filmowych związanych z odkrywaniem i poznawaniem lokalnych wspólnot. Projekt opierał się na europejskich filmach krótkometrażowych. Realizowany był m.in. przez CEO, przy wsparciu programu Unii Europejskiej, „Kreatywna Europa MEDIA”. Filmy, które zaproponowano w projekcie, zostały dobrane według klucza tematycznego stworzonego z myślą o kompetencjach, których dzisiejsza młodzież może najbardziej potrzebować wobec wyzwań współczesnej Europy. Dlatego też uczniowie oglądali filmy w ramach godzin wychowawczych i lekcji języka polskiego. Pracę z filmami ułatwiał pakiet nowoczesnych materiałów pomocniczych, zawierający komponenty edukacji o filmie i edukacji poprzez film oraz nagrane wskazówki Najbardziej uczniom podobał się nagrodzony Oscarem film Kristófa Deáka “Chór” i film “Tragiczna historia z happy endem”. Te filmy oraz film T. Czepiec “Superjednostka”, filmy “Rafa” i  “Słucham” inspirował uczniów do tworzenia własnych opowieści filmowych (w formie m.in. mastershota, wywiadu, eksperymentu) o lokalnych wspólnotach.
Inne nasze działania objęły:

16 uczniów, zainteresowanych filmem i szeroko rozumianymi mediami, uczestniczyło w VIII Olimpiadzie Wiedzy o Mediach. Do eliminacji centralnych zakwalifikowało się 9 uczniów (na 10 z okręgu podlaskiego). Najlepiej wypadła uczennica z klasy IIIB, która zajęła 4. miejsce i  uzyskała tytuł laureatki. Tytuł laureata uzyskali również trzej inni uczniowie, a tytuł finalisty dwaj kolejni. Wszyscy uzyskali indeksy na dziennikarstwo lub kierunek pokrewny na wybraną uczelnię spośród 16 najlepszych uczelni w kraju.

Udział w X ogólnopolskiej akcji “Żonkile”, w ramach której uczniowie obejrzeli m.in. film “Nie było żadnej nadziei. Powstanie w getcie warszawskim 1943”, ze wstępem i komentarzem Piotra Kowalika oraz wysłuchali fragm. “Zdążyć przed Panem Bogiem”, czytanych przez A. Seweryna, oraz reportażu Anny Bikont. Odbyliśmy też wirtualna wizytę w Muzeum Polin. A wszystko pod przewodnim motywem: miłość;
współpracę z kinem “Sokół” i miejskim DKF “Fantom”, w ramach której obejrzeliśmy różne filmy, m.in. film “Mistrz” w reż. M. Barczewskiego, czy “Nędzarz i madame” w reż. Witolda Ludwiga.  Projekcje filmowe poprzedzone były prelekcjami dr Tomasza Adamskiego. Uczniowie, często w towarzystwie rodziców lub dziadków, uczestniczyli też w popołudniowych projekcjach filmowych DKF ;
pracę nad filmikami promującymi poszczególne profile naszego LO (nadal w toku);
udział koordynatora projektu – M. Kułakowskiej – w comiesięcznych spotkaniach Wirtualnego Klubu Filmowego – prowadzonego przez panią Patrycję Paczyńską – Jasińską z CEO . Każdemu spotkaniu towarzyszyła projekcja nowego filmu krótkometrażowego, skrupulatnie przygotowana prelekcja, poszerzona o aspekty historii i analizy filmowej, dyskusja. Udział w spotkaniach pomogł dogłębniej zrozumieć przekaz twórców filmowych, wzmacniając zrozumienie języka mediów audiowizualnych i poczucie sprawczości w edukacji filmowej.
lekcje z filmem

W tym roku szkolnym obejrzeliśmy bardzo dużo filmów, bo do edukacji filmowej włączają się również inni nauczyciele. Oprócz tego, co zobaczyliśmy na dużym ekranie, czyli w naszym sokólskim kinie “Sokół”, na lekcjach oglądaliśmy m. in. “Schody”, “Troję”, “Katedrę”, “Dekalog”, “Lawę”, animowany filmik “Król Olch”, “Invention of love”, “Pana Tadeusza”, “Ferdydurke”, “Wesele”, “Lalkę”, “Madame Bovary”, “Annę Kareninę”, “Ludzi bezdomnych” i film dokumentalny “Robotnice”, “Chłopów”, “Przedwiośnie”, “Cudzoziemkę”, “Siedem kobiet w różnym wieku”, “Gadające głowy”, “Kadry pamięci”, “Portret własny”, “Dzieci Ireny Sendlerowej”, “Nie było żadnej nadziei”, “Zakochany Goethe”, “Zakochany Szekspir”, “Tristan i Izolda”, “Romeo i Julia”, “Przy torze kolejowym”, “Dżumę”, “Dziennik pisany pod wulkanem”, “Zbrodnię i karę” Dumały, film  Ł. Palkowskiego “Bogowie”, Baśnie polskie, “Męską sprawę”, “Jestem zły”, “Szczurołapa”, “Strukturę kryształu”, “Defiladę”, “Dyktatora”, “Dzieci Biesłanu”, filmy z serii Wielcy Malarze, Historia bez cenzury, Wielkie bitwy historii, II wojna światowa w kolorze, Historia w 5 minut, Stalin w kolorze i jeszcze wiele innych. Przy omawianiu filmów i wybranych z nich scen, korzystaliśmy często z materiałów zamieszczonych na stronie Filmoteki. A potem recenzowaliśmy, dyskutowaliśmy i spieraliśmy się. Czasami nasze dyskusje trwały naprawdę długo…

Podsumowanie

Edukacja o filmie i edukacja poprzez film to jedna ze skuteczniejszych metod docierania do współczesnego młodego człowieka. Nasi uczniowie chętnie uczestniczyli w lekcjach filmowych, które były odskocznią od szkolnej rutyny, a jednocześnie podejmowały problemy bliskie współczesnej młodzieży.

Nie mamy wątpliwości, że film jest skutecznym narzędziem pozwalającym w sposób atrakcyjny poruszać tematy ważne i kształcić w młodych ludziach kompetencje niezbędne do funkcjonowania we współczesnym świecie.

Za okazaną życzliwość, wszelką pomoc i wsparcie organizacyjne i merytoryczne w trakcie realizacji projektu – serdecznie w imieniu swoim i Uczniów – dziękujemy.

Do zobaczenia we wrześniu!

Szkolni koordynatorzy projektu: Małgorzata Kułakowska i Jolanta Zielenkiewicz

tel. 505 064 486 (M. Kułakowska)

LO im. M. Kopernika

Mickiewicza 11

16 – 100 Sokółka